توجه

 • کسی که در رکعت سوم نماز شک کند که قنوت را به جا آورده یا نه، به شک خود اعتنا نکند و نمازش صحیح است و در این مورد چیزی بر او نیست.

 ( اجوبة الاستفتاءات، س 516

 • اگر شخصی بعد از چند سال شک کند که نمازهایش صحیح بوده یا نه، به شک خود اعتنا نکند؛ ( زیرا به ( شک بعد از عمل اعتنا نمی شود). ( اجوبة الاستفتاءات، س 519

 • کثیر الشک باید بنابر انجام کاری بگذارد که در آن شک کرده است، مگر آن که موجب بطلان نماز شود که در این صورت بنابر عدم انجام آن می گذارد، بدون این که در این مورد فرقی بین رکعتها و افعال و اقوال نماز باشد ( مثلاً اگر شک کند سجده یا رکوع به جا آورده یا نه، بنا بگذارد که به جا آورده است، هر چند از محل آن نگذشته است، اما اگر شک کند نماز صبح را دو رکعت خوانده یا سه رکعت بنا بگذارد

 ( که دو رکعت خوانده است). ( اجوبة الاستفتاءات، س 518

 • شک در اقوال و افعال نافله همان حکم شک در اقوال و افعال نماز فریضه را دارد یعنی اگر از محل آن تجاوز نکرده است به آن اعتنا می شود و اگر از محل انجام آن تجاوز کرده است به آن اعتنا نمی شود ( مثلاً اگر شک در حمد یا رکوع کند، چنانچه از محل آن نگذشته است باید به جا آورد و اگر از محل آن ( گذشته است اعتنا نکند). ( اجوبة الاستفتاءات، س 517

دو نکته در ارتباط با شکیات نماز

 تعداد رکعتهای نماز احتیاط ( که برای شک در رکعتهای نماز به جا آورده می شود) به تعداد کمبوداحتمالی در نماز است، بنابراین در شک بین دو و چهار، دو رکعت نماز احتیاط، واجب است، و در شک بین سه و چهار، یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته واجب است.

 ( ( اجوبة الاستفتاءات، س 522

 اگر کلمه یی از ذکرهای نماز یا آیات قرآنی یا دعاهای قنوت، سهواً غلط خوانده شود سجده ی سهوواجب نیست. ( اجوبة الاستفتاءات، س 523